Onze aardappel
Het goudklompje van onze aarde
Onze aardappel is het goudklompje van de aarde, een bom aan essentiële voedingsstoffen die hongersnoden getemd heeft, volksverhuizingen veroorzaakt heeft en koningen verleid heeft.
Hoewel de wortels van onze favoriete knol in Zuid-Amerika liggen, behoort de aardappel al heel erg lang tot ons culinair erfgoed. Het is zonder twijfel de meest populaire maaltijdbegeleider in België.
Wanneer kwam de aardappel naar Europa?
In het midden van de 16de eeuw overspoelden Spaanse veroveraars het huidige Peru en Chili op zoek naar goud en zilver. Zo ontdekten ze ook de aardappel en die brachten ze mee naar Europa.
In de 16e eeuw teisterden hongersnoden het Europese continent. De ingevoerde aardappelen bleken winterhard te zijn en makkelijk te verbouwen. Daardoor kon de explosief groeiende bevolking toch gevoed worden.
Als je het zo bekijkt, was de echte rijkdom die de Spanjaarden naar Europa voerden niet het goud, maar de voedingswaarde van de aardappel.
De meest enthousiaste aardappelliefhebber ooit
Omdat de aardappel eenvoudig te verbouwen én goedkoop was, was de knol in het begin vooral een lekkernij voor de armen. Maar geleidelijk aan veroverde de aardappel ook de harten van de rijken.
Apotheker, Antoine Augustin Parmentier (1737 – 1813), zette de aardappel op de kaart. Hij was krijgsgevangene in het Pruisische leger waar zijn liefde voor de aardappel helemaal opbloeide.
Terug thuis slaagde hij erin een groot banket te organiseren aan het Franse hof van Louis XVI te Versailles. Er stonden wel twintig gerechten op basis van aardappelen op het menu. En die deden de notabelen helemaal overstag gaan. Spoedig veroverde de aardappel het hele land.
De Franse koning was zo in de wolken dat hij Parmentier een stuk land nabij Parijs gaf waar hij volop met zijn geliefkoosde aardappel kon experimenteren.
Parmentier schreef boeken en pamfletten over de knol. Veel aardappelbereidingen vandaag dragen nog steeds zijn naam. Een eerbewijs aan de meeste enthousiaste aardappelliefhebber ooit.
Een neefje van de tomaat
Net als tomaten, aubergines en paprika’s behoren aardappelen tot de Nachtschadefamilie. De wetenschappelijke benaming is ‘Solanum tuberosum’ of plant met knollen (tuberosa) die graag in de zon (sol) staat.
Het loof is niet eetbaar. De ondergrondse verdikkingen van de wortels of knollen, waarin de plant haar voedingsreserves opslaat, zijn wel eetbaar en heel voedzaam.
Elke knol heeft meerdere knopaanzetten of ogen. Hieruit ontwikkelen zich in het volgende jaar nieuwe planten met knollen. Het nieuw ontsproten plantje voedt zich uitsluitend met de reserves van de moederknol. Pas als het plantje groene blaadjes krijgt en zonlicht opvangt, voedt het zich zelfstandig.