Dit moet je weten over de voedingsdriehoek
De voedingsdriehoek is een handleiding om gezond en meer milieuverantwoord te eten. Hoe moet je de voedingsdriehoek lezen?
Enkele algemene kenmerken van de voedingsdriehoek
- De voedingsdriehoek richt zich rechtstreeks tot het algemeen publiek. Hij is daarom overzichtelijk en eenvoudig.
- De voedingsdriehoek houdt rekening met bewezen gezondheidseffecten van voedingsmiddelen, de milieu-impact en de eetgewoonten van vandaag.
- Plantaardige producten vormen de basis en die wordt aangevuld met producten van dierlijke oorsprong. Samen vormen ze een gezond voedingspatroon. Veel sterk bewerkte producten zoals snoep, koeken en andere zoetigheden, suikerrijke en alcoholische dranken en fastfood vallen buiten de voedingsdriehoek.
- In de voedingsdriehoek vind je geen exacte hoeveelheden, maar wel waar men in het algemeen meer van moet eten en waarvan minder. Dus bijvoorbeeld niet hoeveel sneden brood je moet eten, maar wel dat het belangrijk is als onderdeel van een gezonde voeding en dat je best volkorenbrood neemt. De voedingsrichtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad (of ‘food based dietary guidelines) geven wel meer concrete aanbevelingen voor voedingsmiddelen. Deze zijn in lijn met de adviezen van de voedingsdriehoek.
- Daarnaast heeft de voedingsdriehoek ook twee broertjes gekregen: de bewegingsdriehoek - deze driehoek spoort iedereen aan om voldoende te bewegen en minder lang stil te zitten - en de geluksdriehoek.
Hoe de voedingsdriehoek begrijpen?
De voedingsdriehoek staat op zijn kop. De kleurcode en plaats in de voedingsdriehoek geven verhoudingsgewijs het bewezen gezondheidseffect weer. Of met andere woorden: hoe hoger de plaats in de voedingsdriehoek, hoe groter het bewijs dat dit voedingsmiddel een gunstig effect heeft op je gezondheid.
Daardoor weet je ook of je meer of minder van een bepaald voedingsmiddel moet eten. Van wat bovenaan staat, eet je best meer dan van wat onderaan staat.
Ook de kleurcode volgt dezelfde logica: van donkergroen, over lichtgroen naar oranje. Producten in de donkergroene zone zijn de basis van een gezonde voeding. Deze worden aangevuld met producten uit de lichtgroene zone en in mindere mate met producten uit de oranje zone.
Dit zijn de belangrijkste principes van een gezond voedingspatroon volgens de voedingsdriehoek.
Drink vooral water (blauw in de voedingsdriehoek)
Voldoende water drinken, bij voorkeur kraanwater, is belangrijk en krijgt daarom een aparte plaats bovenaan. Zet de waterkan in het zicht op je bureau of stop een fles water in je tas. Kies gerust voor water met extra pit.
Groenten en fruit als basis (donkergroen in de voedingsdriehoek)
- (Verse) groenten en fruit behoren tot de basis van een gezonde voeding.
Tip: eet fruit bij je ontbijt, als broodbeleg of bij ontbijtgranen, als tussendoortje of als zoete afsluiter. Roer groenten in je omelet, kies voor een fris slaatje of een heerlijke soep bij de lunch. Vul je bord bij de warme maaltijd voor de helft met groenten en verorber knapperige groenten tussendoor.
- Ook het gebruik van gekookte aardappelen, volkoren graanproducten en peulvruchten wordt aangemoedigd.
- Kleinere hoeveelheden noten, zaden, plantaardige oliën en andere vetstoffen rijk aan onverzadigde vetzuren vervolledigen je voeding.
Vul aan met producten van dierlijke oorsprong (lichtgroen in de voedingsdriehoek)
Vul je maaltijden aan met weinig of niet-bewerkte producten van dierlijke oorsprong zoals vis, yoghurt, melk, kaas, eieren en gevogelte.
Matig de voedingsmiddelen uit de oranjezone in de voedingsdriehoek
Boter, rood vlees, kokos- en palmolie en andere plantaardige vetstoffen kunnen veel verzadigde vetzuren bevatten maar brengen ook belangrijke voedingsstoffen aan zoals ijzer, vitamine B12 en vetoplosbare vitaminen. Vandaar dat de voedingsmiddelen in de oranje zone ook, zij het in beperkte mate, deel kunnen uitmaken van een gezonde voeding. Wissel rood vlees bijvoorbeeld af met vis, ei, gevogelte en peulvruchten.
In de rode bol buiten de voedingsdriehoek
In de rode bol buiten de voedingsdriehoek bevinden zich doorgaans sterk bewerkte producten. Zij kunnen bij hoge consumptie een ongunstig effect hebben op de gezondheid, bevatten vaak veel vet, suiker en/of zout en hebben dikwijls weinig of geen nutritionele waarde. Denk aan alcohol, snoep en koeken, fastfood, gesuikerde dranken, bewerkte vleeswaren, hartige en zoutrijke snacks. Dergelijke producten zijn niet verboden maar je eet er beter zo weinig mogelijk van.
Conclusie
Wat is gezond eten en meer milieverantwoord eten? Eet evenwichtig - respecteer de aanbevolen verhoudingen - en gevarieerd. Nood aan extra inspiratie? Deze recepten met ingrediënten uit de voedingsdriehoek zijn superlekker.
Probeerde jij een van onze recepten? Of heb je nog recepten of tips die je graag met ons wil delen? Laat het dan zeker weten via onze Facebook-pagina, op Twitter of via een leuke foto op Instagram met #lekkervanbijons!