Wie het etiket snapt, die eet gezonder. Dit moet je weten
In de winkel lachen de vrolijke verpakkingen je toe. Hoe kies je uit het verleidelijke aanbod de gezondere producten? Het voedingsetiket vertelt je wat je weten moet. Koekjes met wuivend graan op de doos zien er misschien gezond uit, maar het etiket vertelt een heel ander verhaal. Door het etiket te lezen, maak je telkens de gezondste keuze. Dit moet je weten om het voedingsetiket te begrijpen.
De ingrediëntenlijst gaat van hoog naar laag
Is er veel zout, vet of suiker toegevoegd? De ingrediëntenlijst maakt er geen geheim van. Het toont exact wat je eet in dalende volgorde. Wat bovenaan staat, is het meest aanwezig, wat onderaan staat het minst.
Opgelet: suiker heeft verschillende benamingen
Als suiker niet tussen de ingrediënten staat, wil dat niet zeggen dat het er niet in zit. Suiker heeft verschillende benamingen. Je vindt het ook terug als glucose-fructosestroop, glucosestroop, invertsuikerstroop, sucrose en sacharose. Dat is een hele mond vol suiker.
Hoe voedingswaarden en porties vergelijken?
Wie kiest voor gezonde voeding, moet vergelijken. De voedingswaardetabel toont per 100 g de hoeveelheid koolhydraten, vet, suiker, zout en voedingsvezels. Vergelijken wordt nu heel makkelijk. Neem in elke hand een blik soep, lees het etiket en je ziet meteen welke het meeste suiker of zout bevat.
Vergeet niet dat je meestal niet precies 100 g zal eten. Lepel je een blik soep van 500 g op dan zal je de hoeveelheid suiker maal vijf moeten doen om te weten hoeveel suiker je binnenkrijgt.
Soms wordt de voedingswaarde ook in porties uitgedrukt. Dat is niet verplicht. Porties zijn moeilijker te vergelijken, en dus soms misleidend. De producent bepaalt zelf de grootte van een portie. Let er bij het vergelijken dus goed op dat de hoeveelheden gelijk zijn. De aangegeven portie is soms onrealistisch. Sommige fabrikanten van ontbijtgranen rekenen bijvoorbeeld porties van 30 g, wat erg weinig is. Anderen noteren 45 g.
Wat betekenen RI en ADH?
RI is de referentie-inname. Het geeft aan hoeveel van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) suiker, vet, zout en energie iets aanlevert. Een zakje chips met een RI zout van 29% levert per 100 g 29% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zout op. Dit wil niet zeggen: hoe meer zout, hoe beter. Integendeel, om gezond te zijn eet je best maximum 5g zout per dag. En een product met een RI van 30% vet scoort minder goed op de gezondheidsschaal dan een product met een RI van 10% vet.
Laat je niet misleiden door een mooie afbeelding
Eén beeld zegt meer dan duizend woorden, maar niet bij voedingsverpakkingen. Op sommige verpakkingen staan mooie foto’s van fruit of groenten. Dit geeft de indruk dat die ingrediënten overvloedig aanwezig zijn, terwijl het aanwezige percentage hiervan heel klein kan zijn. De verpakking en de inhoud kunnen twee heel verschillende dingen zijn.
Moet je bang zijn van de E-nummers op het voedingsetiket?
E-nummers zijn additieven die het product langer houdbaar, aantrekkelijker of lekkerder maken. Deze E-nummers kunnen zowel natuurlijk als kunstmatig zijn. Om zeker te zijn dat ze veilig zijn, worden E-nummers grondig onderzocht. Als de tests in orde zijn, en de additieven veilig voor consumptie, dan bepaalt de Europese unie of de additieven toegelaten mogen worden in voeding. Bang zijn is dus niet nodig.
Wil je E-nummers vermijden? Dat kan. Ze zitten voornamelijk in verwerkte producten. Kies resoluut voor verse voeding en de E-nummers komen weinig in beeld.
Voedingsfabrikanten hebben twee opties. Ze kunnen op de verpakking het E-nummer gebruiken of de echte naam van het additief. Citroenzuur is bijvoorbeeld hetzelfde als E-330. Ascorbinezuur (vitamine C) is hetzelfde als E300. Vitamine C gaat bederf tegen en vind je onder andere in frisdranken en brood.
‘Ten minste houdbaar tot’ of ‘te gebruiken tot’, wat is het verschil?
Ten minste houdbaar tot: dit zijn producten die niet snel bederven. Je bewaart ze doorgaans bij kamertemperatuur. Denk aan bloem, suiker of koffie. Na het overschrijden van deze houdbaarheidsdatum kunnen er afwijkingen ontstaan in smaak, geur en kleur. Maar gevaarlijk is dat niet.
‘Te gebruiken tot’ wordt gebruikt voor producten die je koel bewaart zoals verse maaltijden, vlees en vis. Deze houdbaarheidsdatum is de uiterste gebruiksdatum en die mag je niet overschrijden. Er zouden bacteriën kunnen groeien op de producten.
De ingrediënten van deze recepten zijn allemaal vers en van bij ons. Zelfs zonder etiket weet je dat ze lekker en gezond zijn. Klaar, start en koken maar!