Kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg, strikte controles en traceerbaarheid doorheen de keten zorgen er voor dat gevogelte van bij ons veilig is. Alle pluimveehouders en pluimveeslachthuizen dienen er voor te zorgen dat hun producten op elk moment voldoen aan de strenge wettelijke voorschriften inzake voedselveiligheid en kwaliteit. Bovendien zijn de producten op elk moment en tijdens alle stappen van de productie, de verwerking en de verkoop traceerbaar.

Lees hieronder meer over de controles op de voedselveiligheid, de kwaliteitszorg binnen de kippenvleesproductie en hoe je kip op een veilige en hygiënische manier kan bereiden. 

Strikte controles staan garant voor veilig voedsel

De controle op de voedselveiligheid wordt in België georganiseerd door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Het FAVV overkoepelt alle structuren die waken over de voedselveiligheid. Dit zorgt er voor dat het permanent overleg en de informatie-uitwisseling tussen de diverse schakels bevorderd wordt.

Elke operator binnen de voedingssector moet zichzelf controleren en een autocontrolesysteem hebben. Het FAVV heeft als taak deze autocontrolesystemen te controleren. Voor de verschillende schakels in de keten werden zogenaamde sectorgidsen uitgewerkt. Het FAVV evalueert de sectorgidsen op strenge criteria voor voedselveiligheid en kan ze valideren.

Het Koninklijk Besluit van 14 november 2003 definieert heel gedetailleerd de voorwaarden voor autocontrolesystemen, traceerbaarheid en meldingsplicht in België. De Belgische wet trad hiermee een jaar eerder in voege dan de General Food Law, de basiswetgeving waarop het Europese beleid rond voedselveiligheid is gebaseerd. Als het over de voedselveiligheid gaat, speelt ons land dus een voortrekkersrol. In België gelden de meest strikte normen qua voedselveiligheid.

Traceerbaarheid doorheen de hele keten

Naast controle is ook traceerbaarheid een belangrijk gegeven binnen de Belgische voedingssector. Zo kan steeds worden nagegaan waar en wanneer het dier gekweekt, vervoerd, geslacht en verder verwerkt werd.

Hoe wordt de voedselveiligheid en kwaliteit in de productieketen van kippenvlees gewaarborgd?

Zo’n 95 % van de braadkippenhouders volgt naast de autocontrolewetgeving ook één of meerdere kwaliteitssystemen waarbij nog meer de nadruk gelegd wordt op hygiëne, voedselveiligheid, tracering en dierenwelzijn. Deze bedrijven worden jaarlijks gecontroleerd door onafhankelijke controle-instellingen op een resem bovenwettelijke voorwaarden.

Belplume, hét kwaliteitssysteem binnen de Belgische pluimveesector

Belplume vzw is, sinds haar ontstaan in 2002, uitgegroeid tot hét kwaliteitssysteem binnen de Belgische pluimveesector. In 2006 werd Belplume vzw erkend als centrum voor duurzame landbouw in het kader van voedselkwaliteitsregelingen. Door het volgen van de Belplume-voorwaarden verstrekken alle schakels die betrokken zijn bij de productie garanties over hun manier van produceren. Bovendien werken ook de toeleveranciers volgens welbepaalde, algemeen aanvaarde kwaliteitsstandaarden.

Degelijke productiemethodes- en omstandigheden, onafhankelijke controles en het verzekeren van transparantie en tracering zijn de drie pijlers binnen het Belplume-kwaliteitssysteem.

1. Degelijke productiemethodes en -omstandigheden

• Veilig kippenvlees en eieren

Voedselveiligheid is een speerpunt in de productie van kippenvlees en eieren en bijgevolg een aspect in het Belplume-programma waaraan uitermate veel aandacht en belang wordt gehecht. Zo wordt een uitgebreide reeks preventiemaatregelen opgelegd om insleep en/of verspreiding van kiemen op een bedrijf te voorkomen.

• Kwaliteitsstandaarden

Niet alleen de productiebedrijven, ook alle toeleveranciers moeten volgens welbepaalde, algemeen aanvaarde kwaliteitsstandaarden werken. In het Belplume-lastenboek wordt naar volgende complementaire systemen verwezen:

- Goede Mengvoeder Praktijken (GMP): pluimveevoeders kunnen alleen afkomstig zijn van leveranciers die gecertificeerd zijn in het kader van de GMP-regeling. Zo steunt Belplume ook het gebruik van maatschappelijk verantwoorde soja.

- Goede Veterinaire Praktijken (GVP): bedrijfsdierenartsen moeten gecertificeerd zijn volgens de gids voor Goede Veterinaire Praktijkuitoefening of een evenwaardige regeling.

- Goede Service Praktijken (GSP): indien beroep gedaan wordt op derden die beroepsmatig bepaalde diensten uitvoeren zoals enten van pluimvee, vangen en laden, ontsmetten en reinigen van hokken en bestrijden van ongedierte komen hiervoor uitsluitend bedrijven in aanmerking, die gecertificeerd zijn in het kader van de regeling GSP-Pluimvee. De bedrijven met een GSP-certificaat hebben een administratieve en visuele audit met goed gevolg doorlopen en worden dus erkend voor hun zorgvuldige werkwijze, preventie tegenover dierziekten, respecteren van de hygiëne op het bedrijf en de permanente scholing van de medewerkers.

• Dierenwelzijn

De pluimveebedrijven worden tijdens de audits telkens gecontroleerd op het naleven van de welzijnsvoorschriften. Zo moeten alle Belplume-gecertificeerde pluimveebedrijven voldoen aan de volgende voorschriften: de bezettingsdichtheid in de stallen is niet te hoog, het ventilatiesysteem werkt correct waardoor het klimaat in de stal adequaat is en de lichtintensiteit moet hoog genoeg zijn. Ook dient de pluimveehouder zijn beroepsbekwaamheid aan te tonen a.d.h.v. een geaccepteerd getuigschrift.

• Antibiotica

Net als mensen kunnen dieren ook ziek worden. Om ziektes te behandelen of te voorkomen doet men een beroep op geneesmiddelen en - indien nodig - op antibiotica. Foutief of preventief gebruik van antibiotica zorgt er echter voor dat bacteriën resistent worden, waardoor infecties bij zowel dier als mens moeilijker te behandelen zijn. Belplume werkt mee aan de reductie van het gebruik van antibiotica en het verantwoord inzetten ervan en heeft daartoe een aantal erkenningsvoorwaarden aan de Belplume-lastenboeken toegevoegd. Deze voorwaarden moeten leiden tot een lagere resistentie van bacteriën tegen antibiotica in de pluimveehouderij. Daarnaast verplicht Belplume elke pluimveehouder om zijn antibioticagebruik te registreren in het AB-register. Met het AB-register is het mogelijk om actief het antibioticagebruik te evalueren en te verminderen.

• Traceerbaarheid

Door het bewaren en uitwisselen van data wordt inzicht verworven in de historiek en de status van elk lot pluimvee. Dit zorgt enerzijds voor transparantie door de keten en anderzijds voor doorstroming van alle relevante voedselketeninformatie. Er is een uniek traceringsysteem voorzien doorheen de hele productiekolom van braadkippenvlees en de eierenkolom: m.a.w. vanaf de opzet van ééndagskuikens tot en met de slachtrijpe braadkip en consumptie-eieren. Het toekennen van het uniek lotnummer en het zorgvuldig bewaren van de daaraan gekoppelde historiek van keteninformatie gebeurt door een beperkt aantal daartoe erkende broeierijen. Ook op de werking hiervan is onafhankelijke controle ingebouwd.

2. Onafhankelijke controles

Voor de controle op de naleving van het Belplume-lastenboek, doet Belplume vzw beroep op onafhankelijke controle-instellingen. Omwille van de continuïteit volgt periodiek een opvolgingsaudit. Zo is voor de kippenbedrijven elk jaar en voor de broeierijen elke zes maanden een opvolgingsaudit voorgeschreven. De resultaten van de audits worden door Belplume vzw zorgvuldig bijgehouden in een databank.

3. Transparantie

Het Belplume-lastenboek laat toe dat privé-lastenboeken (o.a. van bepaalde winkelketens) voortbouwen op het Belplume-lastenboek door aan de Belplume-voorwaarden specifieke accenten toe te voegen. Daarnaast wordt er uitwisselbaarheid met buitenlandse systemen nagestreefd. De wederzijdse erkenning met het Nederlandse IKB-kip-programma komt beide programma’s ten goede zowel inzake het actueel houden van het systeem als door het verruimen van het actieveld van de operatoren.

Meer info op www.belplume.be.

Vlaanderens trots - de braadkip

In 2016 zet Vlaanderens Trots de Vlaamse braadkippensector in de kijker. Topchef Gert De Mangeleer bedacht 3 heerlijke gerechten, deze keer met Vlaamse kip.

Hoe bereid je kip op een veilige en hygiënische manier?

• Was je handen goed voor én na contact met voedsel.
• Behandel rauw kippenvlees met de nodige zorg. Was rauwe kip niet onder de kraan.
• Gebruik apart keukengerei (snijplanken en messen) voor rauw en bereide kip en was tussendoor je handen. Snijd groenten en kip niet op dezelfde plank of met hetzelfde mes zonder deze eerst grondig te reinigen. Leg bereide kip niet terug op het bord waar het rauw op heeft gelegen.
• Bakken, braden of stoven... Kip moet altijd voldoende gegaard worden. Kip is gaar als het vlees vanbinnen wit is of van het bot loskomt.
• Roer kipproducten die je in de microgolfoven bereidt regelmatig om. De warmte verspreidt zich immers niet gelijkmatig doorheen het voedsel.