Vlaams roodbruin bier: vaten vol geschiedenis

Met een verleden dat teruggaat tot in de middeleeuwen behoren de roodbruine bieren onmiskenbaar tot het culinaire erfgoed van West-Vlaanderen. Het zijn bieren, gemaakt met een blend van jong bier en een bier dat minimum 18 maanden heeft gerijpt in foeders - eikenhouten vaten. Het rijpen op vaten geeft het bier de typische lichtzure smaak. Die traditie ontstond omdat het bier vroeger werd gebrouwen met ‘gruut’ (een kruidenmengeling) in plaats van hop, wat het gevoeliger maakte voor bederf. Bij het rijpen op eikenhouten vaten verzuurde het bier deels en bewaarde zo beter. Voor de smaak werd het gemengd met jong bier. Nu wordt er wel hop gebruikt, maar dan zeer weinig. Lees hier enkele boeiende weetjes over de 4 bierbrouwers die de traditie van het Vlaamse roodbruine bier in ere houden.

Brouwerij Rodenbach uit Roeselare

Van de Vlaamse roodbruine bieren klinkt de naam Rodenbach waarschijnlijk het bekendst in de oren. Het bier is bijzonder, maar dat geldt ook de familie Rodenbach. Pedro Rodenbach, die de brouwerij in 1821 stichtte, voerde in 1830 mee de Belgische omwenteling aan. Constantijn Rodenbach was dan weer de schrijver van het Belgisch volkslied, de Brabançonne. En het was Eugène Rodenbach - de kleinzoon van Pedro - die het bier zijn unieke karakter gaf. Hij verbeterde het rijpingsproces op eikenhouten vaten. Eugène overleed in 1889. Zijn erfgenamen richtten dan de N.V. Brouwerij Rodenbach op. Sinds 1998 maakt de brouwerij deel uit van Palm Breweries.

Rodenbach is intussen wereldberoemd en ontelbare keren internationaal gelauwerd. De bekende bierspecialist Michael Jackson omschreef Rodenbach ooit als het ‘meest verfrissende bier ter wereld’. Door de jaren heen breidde het aanbod uit met 5 roodbruine bieren. Rodenbach Classic en Fruitage zijn dé verfrissende dorstlessers. De Grand Cru, Vintage, Alexander en Caractère Rouge lenen zich uitermate tot degusteren en zijn ideale begeleiders van verfijnde gerechten.

Brouwerij Omer Vander Ghinste uit Bellegem

Het verhaal van Brouwerij Omer Vander Ghinste begon in Bellegem in 1892: Remi Vander Ghinste kocht een brouwerij voor zijn zoon Omer. Het eerste bier was Ouden Tripel, een roodbruin bier van gemengde gisting, typisch voor de streek. De naam van dit bier wijzigde verschillende keren, tot het huidige VanderGhinste RoodBruin.

Merken bestonden in de beginperiode nog niet. Daarom gaf Omer het bier zijn eigen naam. Hij hing in de cafés glasramen met het opschrift ‘Bieren Omer Vander Ghinste’ op. Omdat die glasramen ook gebruikt konden worden voor de volgende generatie, gaf hij zijn eerste zoon de naam ‘Omer’. Sindsdien stonden opeenvolgende ‘Omers’ aan de leiding, met de huidige Omer Jean als vierde generatie. En met Omer Géry staat de vijfde generatie klaar!

VanderGhinste RoodBruin valt in de smaak bij bierliefhebbers. Op de World Beer Awards 2015 werd het verkozen tot ‘World’s Best Dark Beer’.

Brouwerij Verhaeghe uit Vichte

Naast de spoorlijn in Vichte brouwt de familie Verhaeghe al vier generaties lang roodbruin bier. Het waren Paul en z’n halfbroer Adolf Verhaeghe die in 1885 de brouwerij/mouterij opstartten. Achterkleinkinderen Karl, Peter en Mercedes Verhaeghe zetten nu samen de familietraditie verder. De familiebrouwerij wist haar eigenheid te behouden, zelfs in moeilijke tijden. Na de tweede wereldoorlog kende de brouwerijsector een ommezwaai. Toen werd het biertype Pilsener steeds populairder in België. Brouwerij Verhaeghe paste zich aan aan de veranderende markt. Ze produceerden vooral pilsbier maar ze bleven ook trouw aan de traditionele roodbruine bieren. In de jaren zestig wilden mensen opnieuw authentieke streekbieren. Brouwerij Verhaeghe legt nu de focus nog meer op haar roodbruine bieren.

De Vichtenaar is het oudste roodbruine bier van de brouwerij. De Duchesse de Bourgogne is nu het paradepaardje, een zoet-fruitig robijnrood bier met een frisse, aangename afdronk.

Brouwerij Strubbe uit Ichtegem

Het verhaal van Brouwerij Strubbe begint in 1830. Carolus Strubbe werd boer én brouwer. Tijdens de zomer werkte hij op het veld waar hij de grondstoffen voor het bier teelde. Tijdens de wintermaanden stond hij op de moutvloer en aan de roerkuip. Sindsdien bleef de brouwerij in de familie en ging de kennis over van vader op zoon. Vandaag staan Stefan en Marc Strubbe, de zevende generatie, aan het roer.

De Ichtegemse Grand Cru is het roodbruine bier van de brouwerij. Tot het einde van de eerste wereldoorlog produceerde brouwerij Strubbe alleen bier met hoge gisting. Later legde de brouwerij zich geleidelijk toe op het brouwen van de populair wordende lagegistingsbieren. Hun bruine Hengstenbier bleef erg geliefd. Het is het recept van dit bier dat aan de basis ligt van het Ichtegem’s Oud Bruin, dat in 1982 in een verbeterde uitgave werd gelanceerd. Het vervolg op dit bier is de Ichtegemse Grand Cru. Dat bier wordt gebrouwen volgens de traditionele methode van het roodbruine bier, met een basisbier dat rijpt in eikenhouten vaten. Ondanks het vrij lage alcoholgehalte is het een biertje dat heel rijk is aan smaken.

De smaak te pakken? Wil je meer weten over traditionele streekproducten?

Op streekproduct.be lees je alles over de nieuwste erkenningen, meer boeiende verhalen en streekgebonden weetjes.

Ben jij ook fan van Vlaamse roodbruine bieren? Laat het ons weten via Facebook, Twitter of Instagram en post een leuke foto met #lekkervanbijons. Blijf op de hoogte van alle nieuwtjes en volg ons ook op Pinterest, YouTube of schrijf je in op onze nieuwsbrief!