Test je kennis: wat weet jij over gluten?
De hype van glutenvrij eten is misschien al wat voorbij, toch duiken termen zoals glutenvrije recepten en glutenvrij dieet nog regelmatig op. Wat zijn gluten ook alweer? Voor wie is een glutenvrije voeding aangewezen? En in welke voeding vind je gluten? Toets jouw kennis over gluten aan de hand van de volgende (glutenbevattende!) vragen.
Wat zijn gluten?
Gluten zijn eiwitten die voorkomen in bepaalde graansoorten. De voornaamste glutenbevattende granen zijn tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Haver is van nature een glutenvrij graan maar komt tijdens de verwerking in contact met glutenbevattende granen. Haver is daarom vaak gecontamineerd met gluten. Moet je glutenvrij eten, kies dan voor glutenvrije haver met de expliciete vermelding ‘glutenvrij’.
Een glutenvrij dieet voor personen met glutenintolerantie?
Een deel van de bevolking - in Europa ongeveer 0,3% - lijdt aan coeliakie of glutenintolerantie. Bij personen met een glutenintolerantie leidt de inname van gluten tot ontsteking en kan de darmwand beschadigd geraken. Dit uit zich in verteringsproblemen, maag- en darmklachten en vermoeidheid. De diagnose van glutenintolerantie kan enkel na een biopsie van de dunne darm worden gesteld. Sommige mensen ondervinden ook last na het eten van glutenbevattende producten, zonder dat er sprake is van glutenintolerantie. In dat geval kan het gaan om een glutensensitiviteit of een overgevoeligheid voor gluten. Ook dit laat je best door een arts vaststellen. De enige manier om de klachten in beide gevallen weg te nemen is een (strikt) glutenvrij dieet.
Wat is een glutenvrij dieet?
In een glutenvrij dieet worden alle glutenbevattende granen en de producten op basis van deze graansoorten geschrapt. De voornaamste glutenbevattende producten zijn brood, pasta, pizzadeeg, beschuiten, crackers, koekjes, gebak en taart. Maar ook in sauzen, soepen met bindmiddelen en sommige ijssoorten en snoepjes zitten gluten.
In een glutenvrij dieet worden dus een reeks waardevolle graanproducten (zoals volkoren brood, volle deegwaren en granen) geschrapt. Dit betekent ook dat de voedingsstoffen die ze aanleveren, wegvallen. Graanproducten vormen een belangrijke bron van voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Zonder aandacht voor volwaardige vervangers, kan dit leiden tot voedingstekorten. Een glutenvrij dieet dient dus best te gebeuren onder professionele begeleiding.
Is een glutenvrij dieet gezond voor iedereen?
Een glutenvrije voeding is niet per definitie gezond. Zomaar alle glutenbevattende producten op eigen houtje schrappen kan leiden tot voedingstekorten. Voor gezonde personen is een strikt glutenvrij dieet daarom af te raden.
Sommigen beweren dat gluten ongezond zijn en dat ook mensen zonder glutenintolerantie zich beter zouden voelen met een glutenvrij dieet. Er is echter geen wetenschappelijke onderbouwing voor deze bewering. Daarnaast staat ‘glutenvrij’ niet gelijk aan ‘gezond’. Een glutenvrij koekje, taart of gebak kan evenveel of zelfs meer suiker en/of vetten bevatten dan de klassieke variant.
Met welke producten van bij ons kan je glutenvrij koken?
Heb je bezoek van iemand die strikt glutenvrij moet eten of ben je gewoon op zoek naar een glutenvrij gerecht? Met verse producten van bij ons kan je een heerlijk eenvoudige maaltijd zonder gluten op tafel toveren.
G-G-G: Groenten, Godzijdank Glutenvrij!Wat een geluk! Met groenten als basis kan je eigenlijk weinig verkeerd doen. Koop ze vers en maak ze zo puur mogelijk klaar. Kies voor koken, stomen, wokken, bakken of grillen in de oven, eventueel met een scheutje olie of een klontje margarine of boter.
Let op met (bereide) sauzen zoals bijvoorbeeld de klassieke bechamelsaus of sojasaus. Een bechamelsaus kan je glutenvrij maken door de klassieke (tarwe)bloem te vervangen door maïzena.
Aardappelen bevatten van nature geen gluten en passen dus perfect in een gezonde glutenvrije maaltijd. Je kan ze stomen, koken, bakken, wokken of grillen in de oven. Gepaneerde aardappelproducten zoals kroketten en rösti zet je beter niet op het menu. Het paneermeel bevat gluten en slorpt ook meer vetten op.
Deze receptjes hebben wel alvast voor jou gevierdubbelgecheckt: gepofte aardappel met wintergroenten en schelvis, een bijgerechtje van gebakken aardappeltjes in de oven of een ovenschotel met kip en aardappelschijfjes.
Een eitje, een stukje vers vlees of verse vis bevatten geen gluten. Ook hier geldt weer de boodschap: bereid de producten zo puur mogelijk. Vlees, vis en gevogelte kan je bakken, braden, stoven en grillen. Met een eitje kan je variëren naar hartenlust: gekookt, gepocheerd of gebakken.
Gehakt, schnitzel of fishstick zijn in een glutenvrij gerecht niet op hun plaats omdat je er paneermeel of (tarwe)bloem aan toevoegt. Wil je op zeker spelen? Serveer je gasten een vers eitje of een vers stukje vlees of vis van bij ons!
Tip
Voor alles wat lekker is om in deze gerechten te gebruiken vind je in de winkel een even lekkere bioversie. Koop jij graag rechtstreeks bij een hoeve in jouw buurt? Je vindt hier alle hoeveverkooppunten.
Heb jij nog tips of recepten die je met ons wil delen? Laat het weten via Facebook, Twitter of Instagram met #lekkervanbijons.
